SYGNALIŚCI

Zarząd Transportu Metropolitalnego uregulował zasady oraz sposób zgłaszania przypadków nieprawidłowości oraz ochrony osób dokonujących zgłoszeń w zakresie naruszeń prawa na podstawie art.  23 i art. 24 ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz. U. z 2024 r., poz. 928).

Procedura dotycząca zgłoszeń obowiązująca w Zarządzie Transportu Metropolitalnego

W Zarządzie Transportu Metropolitalnego w Katowicach została przyjęta wewnętrzna procedura dokonywania zgłoszeń naruszeń prawa i podejmowanych działań następczych.

Procedura reguluje zasady zgłaszania i rozpatrywania zgłoszeń o nieprawidłowościach w miejscu pracy, zapewnienia poufności i ochrony osobom sygnalistą przed działaniami odwetowymi.

Jak zgłosić naruszenie prawa wewnętrznego w Zarządzie Transportu Metropolitalnego? 

Sygnalista w celu przekazania zgłoszenia ma prawo skorzystać z następujących kanałów zgłoszeń:

1) w postaci elektronicznej:
a) za pomocą poczty elektronicznej na adres: sygnalisci@metropoliaztm.pl, przy czym rekomendowanym jest wykorzystanie zaszyfrowanego pliku (zabezpieczenie pliku hasłem). Hasło do pliku należy przekazać osobiście, telefonicznie lub w odrębnej wiadomości elektronicznej na powyższy adres mailowy. 
b) poprzez specjalny formularz znajdujący się na stronie internetowej www.bip.metropoliaztm.pl; 

2) w postaci papierowej: 
a) wysłanej na adres: Zarząd Transportu Metropolitalnego, ul. Barbary 21A, 40-053 Katowice, z dopiskiem na kopercie wskazującym na poufność korespondencji wynikającą z procedury, np. „Naczelnik Wydziału Kadr i Płac – do rąk własnych – zgłoszenie nieprawidłowości”; 
b) poprzez wrzucenie pisma do skrzynki na listy zamieszczonej przy drzwiach w pokoju nr 142;
c) osobiście lub telefonicznie do Naczelnika Wydziału Kadr i Płac (nr tel. wew. 427). 

3)  w postaci ustnej:
a) za pośrednictwem nagrywanej linii telefonicznej lub innego nagrywanego systemu komunikacji głosowej,
b) za pośrednictwem nienagrywanej linii telefonicznej lub innego nienagrywanego systemu komunikacji głosowej, 
c) na wniosek sygnalisty zgłoszenie ustne może być dokonane podczas bezpośredniego spotkania zorganizowanego w terminie 14 dni od dnia otrzymania takiego wniosku.

Ścieżka rozpatrywania zgłoszenia

Po przyjęciu zgłoszenia Naczelnik Wydziału Kadr i Płac potwierdza Sygnaliście przyjęcie zgłoszenia - w ciągu 7 dni od wpływu zgłoszenia, jeśli dostępny jest kanał kontaktowy do Sygnalisty. Następnie Naczelnik Wydziału Kadr i Płac dokonuje weryfikacji zgłoszenia i podejmuje decyzję o dalszych działaniach następczych. Działania te prowadzone są bez zbędnej zwłoki.

Wszystkie działania następcze przedstawiane są w terminie umożliwiającym przekazanie końcowej informacji zwrotnej Sygnaliście w terminie nieprzekraczającym trzech miesięcy od daty potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia lub wpływu zgłoszenia do ZTM. 
W uzasadnionych przypadkach termin ten może zostać wydłużony do sześciu miesięcy, o czym należy poinformować Sygnalistę.

Ochrona Sygnalisty

Zgodnie z prawem Sygnalista podlega ochronie pod warunkiem, że: 

• miał uzasadnione podstawy sądzić, że będące przedmiotem zgłoszenia informacje o naruszeniu prawa są prawdziwe w momencie dokonywania zgłoszenia,
• dokonał zgłoszenia zgodnie z Procedurą, zgodnie z przepisami prawa, w dobrej wierze i w interesie publicznym

Sygnalista dokonujący zgłoszenia w złej wierze lub dokonujący zgłoszenia niepoważnego lub stanowiącego nadużycie prawa nie podlegają ochronie przewidzianej w przepisach prawa oraz w Procedurze. Nie podlega również ochronie Sygnalista, który przy dokonywaniu zgłoszeń podaje celowo i świadomie błędne lub wprowadzające w błąd informacje.

Zakaz działań odwetowych

Wobec Sygnalisty nie mogą być podejmowane działania odwetowe, groźby działań odwetowych i próby podejmowania działań odwetowych.

Żaden Sygnalista, osoba mu pomagająca lub powiązania z nim, która korzysta z instrumentów przewidzianych w procedurze oraz w przepisach prawa nie może spotkać się z odwetem lub negatywną oceną swojego zachowania ze strony przełożonych oraz innych pracowników. Dotyczy to także osób, które występują we wszelkich postępowaniach w charakterze świadka lub sygnalizują pracodawcy bądź innym, przewidzianym prawem organom, dostrzeżone nieprawidłowości lub udzielają wsparcia w tym zakresie innym pracownikom.

Zakaz działań odwetowych obejmuje zarówno ochronę osób dokonujących zgłoszenia, jak i osób pomagającym im w dokonaniu zgłoszenia.

Zakaz działań odwetowych obowiązuje także, jeżeli w toku rozpoznania okaże się, że zgłoszenie było bezzasadne.

Zgłoszenia zewnętrzne 

Sygnalista może dokonać zgłoszenia zewnętrznego bez uprzedniego dokonywania zgłoszenia wewnętrznego.

Zgłoszenia przyjmowane są przez Rzecznika Praw Obywatelskich albo organ publiczny. 
 
Jak zgłosić naruszenie prawa zewnętrznego w Zarządzie Transportu Metropolitalnego? 

Sygnalista w celu przekazania zgłoszenia ma prawo skorzystać z następujących kanałów zgłoszeń:

1) w postaci papierowej - na adres do korespondencji wskazany przez Rzecznika Praw Obywatelskich lub organ publiczny przyjmujący zgłoszenie;
2) w postaci elektronicznej - na adres poczty elektronicznej lub adres elektronicznej skrzynki podawczej, lub adres do doręczeń elektronicznych, wskazane przez Rzecznika Praw Obywatelskich lub organ publiczny przyjmujący zgłoszenie;
3)     w postaci ustnej.

Ścieżka rozpatrywania zgłoszenia zewnętrznego

Rzecznik Praw Obywatelskich albo organ publiczny, który przyjął zgłoszenie zewnętrzne, przesyła sygnaliście niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia przyjęcia zgłoszenia, potwierdzenie jego przyjęcia, chyba że sygnalista wystąpił wyraźnie z odmiennym wnioskiem w tym zakresie lub Rzecznik Praw Obywatelskich albo organ publiczny ma uzasadnione podstawy sądzić, że potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia zagroziłoby ochronie poufności tożsamości sygnalisty.

Wszystkie działania następcze przedstawiane są w terminie umożliwiającym przekazanie końcowej informacji zwrotnej Sygnaliście w terminie nieprzekraczającym trzech miesięcy od daty potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia lub wpływu zgłoszenia do ZTM. 
W uzasadnionych przypadkach termin ten może zostać wydłużony do sześciu miesięcy, o czym należy poinformować Sygnalistę.

1.   Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii.
2.   Ustawa z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz. U. z 2024 r., poz. 928).
3.   Zarządzenie nr 38/2024 Dyrektora Zarządu Transportu Metropolitalnego w Katowicach w sprawie wprowadzenia w Zarządzie Transportu Metropolitalnego w Katowicach wewnętrznej procedury dokonywania zgłoszeń naruszeń prawa i podejmowanych działań następczych.

Załączniki: